Hayatımızın bir anında bunu yaşadık; birkaç gündür üzerinde çalıştığınız sunumun son kopyasını yanlışlıkla sildiniz… Açılır pencerede (Popup) ‘evet’i tıklamak istememiştiniz ve taşınabilir harddiskinizindeki tüm fotoğraflarınızı kaza ile biçimlendirdiniz… En sevdiğiniz Netflix dizisini izlerken tabletinizi küvete düşürdünüz… Bu senaryolardan herhangi biri tanıdık geliyor mu?
Çoğu durumda, verilerinizi kaybettiyseniz, hala kurtarılabilme şansı vardır. Ancak, bunun mümkün olması için verilerinizi korumak adına yapmanız ve yapmamanız gereken bazı şeyler var. Veri kaybı yaşadığınızı düşündüğünüzde yapabileceklerinize ve yapmamanız gerekenlere kısaca bir göz atalım :
Yapılacaklar:
- Ne Yapıyorsan DUR!
Cihazınızın daha fazla kullanılması, durumu daha da kötüleştirebilir ve verilerinizi kalıcı olarak kurtarılamaz duruma getirebilir. Bu nedenle, cihazınızı her ne olursa olsun kullanmayı bırakmanız öneriyoruz. Dahası, kendiniz ve verileriniz için yaptığınız işi durdurarak, yangın ve sel hasarı gibi oluşan durumlarda da olası riskleri en aza indirmiş olacaksınız.
- Sakin Ol ve Not Al!
Koşulları değerlendirin ve olanları anlayın. Neyin yanlış gittiği hakkında iyi bir fikre sahip olmak, bir sonraki eyleminize karar vermek için çok önemlidir. Veri kaybı olduğunda ne yapıyordun? Olağandışı herhangi bir ses duydunuz mu veya yanık kokusu mu var? Sıra dışı bir şey gördün mü? Durum ne kadar basit görünürse görünsün, daha sonra tekrar başvurabilmeniz için olabildiğince fazla not alın. Cihazınızın toplam veri kapasitesi nedir? Sence ne tür dosyalar eksik?
- Yedekleri kontrol et
Harici bir yedekleme sürücünüz varsa, kaybedebileceğinizi düşündüğünüz dosya yedeklerini kontrol etmek için ayrı bir bilgisayar kullanın. Verilerinizi düzenli olarak başka bir sabit sürücüye veya buluta yedeklemişseniz endişe etmenize gerek olmayacaktır.
- Bir Uzmana Danış
Verilerinizin yedeklerini bulamazsanız, BT departmanınıza, BT servis sağlayıcınıza veya bir Tekniknokta uzmanına danışın. Daha önce aldığınız notlar burada çok kullanışlı olacaktır. Notlarınızdaki tüm bilgileri uzmana aktardığınızdan emin olun. Uzmanınız, bir sonraki adım konusunda size tavsiyelerde bulunacaktır.
- Cihazınızı uygun şekilde paketleyin
Cihazınızı bir veri kurtarma uzmanına kendiniz teslim etmeyecekseniz ve kargo ile göndermeniz gerekirse, cihazınızı iyi paketleyin. Genel bir kural olarak cihazınızın iki katı büyüklüğünde bir kutu kullandığınızdan emin olun. Cihazınızı özenle paketleyin ve tercihen anti-static bir torbaya koyun. Güvenli bir kargo firması seçin. Cihazınızda yangın veya su hasarı varsa, veri kurtarma uzmanı, alınması gereken ek önlemler konusunda öneride bulunabilir.
Yapılmaması Gerekenler:
Şimdi, verilerinizi kaybettiğinizde yapmamanız gereken bazı şeylere bir göz atalım. Bazıları hassas gibi görünse de, hepsi de verilerinizi başarılı bir şekilde kurtarabilme ihtimaline katkıda bulunur ve doğru anlaşılması çok önemlidir.
- Panik yapmak
Durum ne olursa olsun veri kaybı streslidir. Panik zamanlarında, başarılı veri kurtarma için geri dönüşü olmayan irrasyonel ya da yanlış kararlar verme eğilimindeyiz. Başka bir işlem yapmadan önce ne olduğunu anlamak için bir dakikanızı ayırın.
- Cihazı daha fazla kullanmak
Daha önce de belirttiğimiz gibi verilerinizin kaybolduğunu düşünüyorsanız, cihazınızı daha fazla kullanmayın. E-postaları kontrol etmek, internette gezinmek veya bilgisayardaki dosyalara bakmak vs. basit işler gibi görünen herşey harddiskinizde depolanır. Bu basit işlemler, kaybetmiş olduğunuz dosyaların üzerine bu bilgileri yazmasına neden olabilir.
- CHKDSK Komutu
CHKSDK kullanmak, bir fındığı kırmak için bir balyoz kullanmak gibidir. Sisteminizin düzgün çalışmasını sağlamak için elinden geleni yapacaktır. Ancak yolunu açan tüm dosyaları yok edecektir. Denemek cazip gelebilir ama en iyisi her zaman bu aracı kullanmamaktır.
- Kendin Yap yöntemleri
Verilerinizi kaybettiyseniz, sorunu çözmek için bir şeyler yapmaya çalışmanız çok cazip gelebilir. İyi bir fikir gibi görünse de, sıklıkla kazara hasara ve hatta kalıcı veri kaybına neden olur. Kendi yöntemlerinizi kullanmak yerine, önce BT uzmanınızla veya Tekniknokta Veri kurtarma uzmanıyla bağlantı kurmayı deneyin. İyi bir uzman size duruma göre tüm seçenekleri sunacaktır.
- Harddiski açmak
Cihazınızı asla kendiniz açmaya çalışmamalısınız. Temiz oda ortamında deneyimli bir veri kurtarma uzmanı olmadığınız sürece, ne kadar dikkatli olursanız olun, daha fazla hasara neden olacaksınız. Mikroskobik toz parçacıkları, disk içindeki plaklar üzerinde kalabilir ve disk yüzeyinde geri dönüşü olmayan bir etki yaratabilir. Kaydedilen verileri imha edebilir. Pek çok yöntem gibi, harddiski sökmeyi denemek size cazip gelebilir, ancak bu her zaman uzmanlara bırakmanız gereken bir şeydir.
Sonuç olarak, verilerinizi kaybettiğinizden şüpheleniyorsanız, mantıklı ve temkinli davranmaya çalışın. Bir davranışta bulunmadan once düşünün, yaptıklarınızı geri almanız mümkün olmayabilir ve verilerinizi sonsuza dek kaybedebilirsiniz. Şüphe duyuyorsanız, yerel BT uzmanınızla veya deneyimli bir veri kurtarma uzmanı ile görüşün; yapılması gereken konular hakkında size tavsiyelerde bulunabilirler.
Üzgün olmak yerine güvende olmak her zaman daha iyidir, bu nedenle de yedeklerinizin çalışıp çalışmadığını her zaman kontrol edin…
